Met Platform Katendrecht denkt Lorenzo Elstak uitsluitend in kansen

04-03-2020 Portret

In zijn new school ‘buurthuis’ komen mensen voor koffie, kunst, cultuur, educatie en inspiratie

Lorenzo Elstak is sociaal ondernemer, danser en geboren en getogen Kapenees. Door fijne herinneringen aan zijn jeugd op Katendrecht wilde hij er per se blijven wonen. Tel daar zijn grote betrokkenheid bij de buurt, studie bestuurskunde, positieve benadering en oog voor kansen bij op, en de oprichting van Platform Katendrecht is een logisch gevolg. Het is een plek voor verbinding, verdieping en vermaak voor alle buurtbewoners ‘op de Kaap’. Lorenzo vertelt over zijn ervaringen en ambities (en dat zijn er nogal wat).

Platform Katendrecht

De kunst van meer cultuur op Katendrecht

Begin dit jaar ging Lorenzo een weekje naar Egypte, alleen en all inclusive. Voor velen biedt hij met Platform Katendrecht verbinding, verdieping en rust in de buurt. Ironisch genoeg moet hij dus soms zijn buurt even ontvluchten, om zelf op adem te komen. In Egypte ging hij een week lang op tijd naar bed en las hij weer eens wat boeken. Nu is hij weer opgeladen en klaar om zijn plicht te vervullen: mensen op buurtniveau dichter bij elkaar brengen. Zorgen voor saamhorigheid, vermaak en ja, misschien zelfs wel geluk. Dat veel mensen op hem rekenen vindt hij fantastisch, maar zijn beloften wil hij ook waarmaken. Met al zijn ambities, ideeën en sterke betrokkenheid maakt hij het zichzelf niet makkelijk. Vraag hem ook niet om een elevator pitch te geven, want in één minuut zijn ‘wat en waarom’ als ondernemer uit de doeken doen, dat vindt Lorenzo lastig. In een notendop streeft Lorenzo – afgestudeerd in Bestuurskunde met een minor in jongerenbeleid – naar verbinding door middel van kunst en cultuur, een zaadje dat in zijn jeugd werd geplant. Lorenzo: “Ik kwam in aanraking met muziek, kon zelf met instrumenten experimenteren en vond in dansen mijn ultieme uitlaatklep. Die ervaring gun ik alle jongeren die hier opgroeien.” Daarom investeert Lorenzo in de wijk. Niet in stenen, maar in samenzijn.

Ik had een geweldige jeugd op Katendrecht en streef naar de saamhorigheid van toen.

Lorenzo Elstak

Strijden voor saamhorigheid

Met de verandering van zijn eigen buurt werden contrasten tussen bewoners scherper en zagen Kaapse jongeren ‘hun’ hangplekken verdwijnen. Dat zorgde soms voor de nodige frustratie onder de jeugd, vertelt Lorenzo. Hoewel sommigen uitsluitend naar Katendrecht verwijzen als die voormalige probleemwijk, was het voor hem een geweldige plek om op te groeien. Een buurt waar iedereen elkaar kende, groette en hielp wanneer nodig. “Er was een grote sociale controle, het was een soort dorp. Hoewel de situatie nu anders is – er zijn de laatste jaren veel nieuwe bewoners bijgekomen – streef ik met Platform Katendrecht naar eenzelfde saamhorigheid in de buurt.” Al zijn activiteiten met het Platform zijn nu gericht op het bij elkaar brengen van oude en nieuwe Kapenezen én andere Rotterdammers. “Ik bouw bruggen en praat met iedereen. Dat is het recept voor saamhorigheid. ‘Vier de verschillen, benut de overeenkomsten,’ is mijn motto.

Trots kijkt hij terug op eerdere succesvolle projecten, zoals het strand dat hij mede realiseerde op Deliplein. “Na het EK Beachvolleybal in Rotterdam aan het Katendrechtse Hoofd bij het ss Rotterdam kregen we het voor elkaar om vier ton zand op het plein te laten storten. Dat lukte met Sportbedrijf Rotterdam en Citylab010. In eerste instantie wilde ik zorgen voor programma op het strandje aan de Maas, waar ik ook als kleine jongen speelde en zwom. Dat bleek geen geschikte plek, dus verschoof het strand naar Deliplein. Toen de bewoners eenmaal zagen wat ik van plan was, was iedereen enthousiast. Op Deliplein kon iedereen beachvolleyballen. De ballen waren op te halen bij Kopi Soesoe, een heel fijne plek in en voor de wijk. Het was een groot succes, vooral onder kinderen en jongeren die niet vaak naar het strand gaan.”

Kopi Soesoe

New school buurthuis

Platform Katendrecht krijgt nu steeds meer vorm, fysiek en qua programmering. “Sinds vorig jaar hebben we een eigen plek aan de Tolhuislaan, de slagader van Katendrecht. Hier stopt de bus, hier loopt iedereen langs. Die zichtbaarheid vind ik belangrijk.” Het is een new school buurthuis, waar mensen niet alleen voor de koffie, maar ook voor kunst, cultuur, ondernemerschap, educatie, welzijn en sport komen: de zes pijlers van de stichting. “We willen buurtbewoners kennis met elkaar laten delen en organiseren daaromheen van alles: van presentaties over de geschiedenis van de gitaar, tot naailes, taalles en huiswerkbegeleiding. Maar we helpen buurtbewoners ook met hun administratie.” Je moet educatie aantrekkelijk presenteren, meent Lorenzo. Dus leren: ja, maar vooral ook lol maken! Lorenzo is blij dat zijn ideeën nu een concrete vorm krijgen. Dat mensen nu snappen en zíen wat zijn bedoeling is. “Ik zag heel duidelijk voor me wat ik met deze plek wilde, wat ik voor de bewoners van Katendrecht wilde. Nu zien anderen het ook en ze begrijpen het, dat is fantastisch. Elke week krijg ik weer de bevestiging dat het goed is wat we hier doen. Dat anderen de noodzaak ook voelen van deze plek, dat betekent veel.”

Een platform voor elke buurt?

Maar meer dan alleen anderen inspireren, iets leren en de buurt verbinden, streeft Lorenzo – wederom – naar een volgende stap. Hij analyseert en documenteert ervaringen, successen en processen, ten einde ervan te leren én met als doel het platform te exploiteren naar andere wijken in de stad. Want heeft niet elke Rotterdamse buurt meer verbinding nodig? Lorenzo: “We doen dingen die een antwoord kunnen bieden voor de negatieve gevolgen van gentrificatie en vernieuwing in de stad. We ontwikkelen een formule die in elke buurt kan werken. Mijn droom is om het platform in alle wijken van de stad te laten landen.”

Zicht op de Fenixloods

Mijn droom is om onze formule in elke Rotterdamse buurt te introduceren.

Lorenzo toont tussendoor trots een Platform Katendrecht-hoodie en een video die over het platform is gemaakt. “Ik voel de druk om de kansen die er liggen te verzilveren. Een positieve druk hoor, maar ook verantwoordelijkheid.” Lorenzo is er constant mee bezig, bijna obsessief. “Zie ik een dure wagen fout geparkeerd in de buurt staan, dan kan ik me erover opwinden. ‘Waarom doet ‘ie dat nou?,’ en ‘wat zullen anderen ervan denken?’ Andersom zie ik groepjes jongeren en dan ben ik bang dat anderen denken dat ze aan het dealen zijn.” Als kind wist Lorenzo zich al goed aan te passen aan zijn gezelschap. Niet door zichzelf te veranderen, maar door de normen en waarden van anderen te respecteren. “Als je écht luistert en kijkt naar anderen, dan snap je hun referentiekader beter en begrijp je ook dat sommige opmerkingen niet beledigend bedoeld zijn, maar bijvoorbeeld vanuit onwetendheid komen. Ik hoop dat ik anderen dat ook kan laten inzien, onder andere met het Platform.”

Blijven praten, ook met elkaar

Lorenzo raakt niet uitgepraat en valt af en toe even stil, om zijn gedachten te ordenen. Hij verklaart: “Vroeger stond de kerk vaak centraal in een buurt: daar ontmoette je elkaar. Die ontmoetingsplaatsen worden steeds schaarser, maar mensen hebben wel degelijk behoefte aan sociaal contact. Ik zou graag bijeenkomsten voor ontwikkelaars en architecten organiseren, waarbij we in gesprek gaan over het belang van verbinding in de buurt. Zo moet je ook naar de opbouw van een wijk kijken, vind ik. ‘Hoe maak je een wijk die ontmoetingen faciliteert?’ zou daarbij een vraag kunnen zijn.” Lorenzo’s hoofd staat nooit uit. Naadloos gaat het ene onderwerp over in een ander thema dat hij graag zou onderzoeken of aankaarten. Het antwoord op de laatste vraag is dan ook niet verrassend. “Mijn volgende stappen? Vooral veel over het belang van verbinding vertellen!”